Cokół budynku pełni funkcje estetyczne i przede wszystkim ochronne, dlatego ważne jest, aby jego konstrukcja była dobrze zaprojektowana. Czy cokół na elewacji ma być cofnięty, czy wystający? Przeczytaj opinię eksperta.
- czym jest cokół budynku i jakie ma funkcje,
- cokół cofnięty czy wysunięty – który jest lepszym wyborem,
- jaki tynk wybrać na cokół.
Cokół budynku jest fragmentem ściany fundamentowej lub piwnicznej znajdującym się tuż nad gruntem. Spełnia kilka istotnych funkcji:
• chroni dolną część budynku przed wilgocią pochodzącą z zalegającego śniegu oraz wody opadowej i gruntowej,
• zabezpiecza przed uszkodzeniami mechanicznymi, np. uderzeniami przedmiotów o ścianę domu,
• chroni zewnętrzne ściany budynku przed czynnikami atmosferycznymi, takimi jak wysoka i niska temperatura powietrza i jej nagła zmiana, promienie UV, silny wiatr,
• ma niebagatelny wpływ na estetykę domu, stanowiąc jego wyraźną podstawę. To właśnie ten element konstrukcji budynku decyduje o trwałości ścian parteru i piwnic, dlatego cokół musi być właściwie wykonany już na etapie projektu domu.
Wysokość cokołu powinna mierzyć ok. 30-50 cm.
Cokół wokół budynku może być wysunięty lub cofnięty względem elewacji. Tworzenie wokół budynku cokołu wysuniętego przed lico elewacji jest rzadkim wyborem – przede wszystkim ze względu na jego skomplikowaną konstrukcję. Dawniej wysunięte cokoły były budowane z kamienia lub klinkieru. Dziś stosuje się w budownictwie inne, nowoczesne materiały, które wymagają jednak obróbki na wysuniętym cokole. Ten tworzy bowiem na ścianie gzyms, który powinien być dokładnie otynkowany, wyłożony płytkami lub profilami z blachy. Co więcej, zaleca się, by wykończenie miało spadek pod kątem minimum 10 stopni i sięgało poza cokół zewnętrzny ok. 3-5 cm. Natomiast miejsce jego styku z elewacją trzeba uszczelnić sylikonem lub innym elastycznym izolatorem.
Cokoły cofnięte względem elewacji są częstszym wyborem inwestorów i wykonawców budynków. Już na etapie wybierania materiałów należy tak dobierać kolejne warstwy ścian fundamentowych i piwnicznych, aby otrzymać uskok cokół-elewacja o głębokości 2-3 cm. Dzięki temu woda opadowa może swobodnie spływać po ścianach zewnętrznych bez powodowania zawilgoceń. Cofnięty cokół ma jeszcze jeden plus: budynek wydaje się optycznie lżejszy.
Ponieważ cokół wokół domu pełni funkcję ochronną, musi być wykonany z materiałów dobrze izolujących wilgoć. Warto wybrać tynk przeznaczony specjalnie do wykańczania powierzchni narażonych na uszkodzenia mechaniczne i zawilgocenia. Masa tynkarska powinna charakteryzować się dużą wytrzymałością i elastycznością. Powinna być też łatwa do umycia, bez ryzyka jej uszkodzenia. Na opasce wokół budynku świetnie sprawdzi się np. tynk mozaikowy TD50, który zawiera specjalne składniki chroniące przed zarodnikami grzybów i pleśni. Nadaje się na wszelkie nowe i odnawialne podłoża mineralne – zarówno na cokół na elewacji cofnięty, jak i wystający.
Zobacz też: Nakładanie tynku mozaikowego na cokół z Mario Budowlańcem
Częstszym wyborem projektantów i inwestorów jest zastosowanie wokół budynku cokołu cofniętego, dzięki któremu woda opadowa skapuje ze ścian zewnętrznych bezpośrednio na grunt. Jest szybszy do wykonania niż cokół wysunięty, wymaga też użycia mniejszej ilości materiałów wykończeniowych. Jeśli cokół ma być wysunięty, wymaga szczególnie starannego wykonania izolacji przeciwwilgociowej.