Rodzaje tynków elewacyjnych – zewnętrzne tynki cienkowarstwowe
Po nałożeniu na elewację zewnętrzne tynki cienkowarstwowe są w zasadzie nie do odróżnienia, niezależnie od tego jakiego są rodzaju. Jednak to podobieństwo jest tylko wizualne.
Różnice w tynkach
Tynki cienkowarstwowe różnią się wieloma cechami. Odmienność ujawnia się już na etapie samego wyboru i aplikacji. Zależnie od stopnia paroprzepuszczalności, jedne można stosować zarówno na wełnę mineralną jak i styropian, inne zaś tylko na styropian. Mogą wymagać malowania, lub się bez tego obyć (nałożenie ich jest ostatnim etapem prac). Później, w trakcie użytkowania ujawnia się zaś różna odporność na zanieczyszczenia, glony i grzyby (pleśń). Dlatego decyzja, jaki tynk wybrać nie może wynikać tylko z ceny i dostępnej kolorystyki.
Różnice pomiędzy tynkami wynikają głównie z tego, co jest ich spoiwem. Jednak pamiętajmy, że np. tynk akrylowy jednego producenta wcale nie będzie identyczny z wyrobem innej firmy. Ilość i jakość spoiwa jest różna, podobnie pigmenty odpowiedzialne za kolor. Do tego jeszcze są one modyfikowane rozmaitymi dodatkami. Niemniej jednak, każdy rodzaj cienkowarstwowego tynku elewacyjnego ma pewne charakterystyczne cechy.
Cechy tynków
Tynki mineralne jako spoiwo zawierają cement i wapno, podobnie jak tradycyjne tynki grubowarstwowe. Charakteryzuje je wysoka paroprzepuszczalność (mały opór dyfuzyjny), dlatego można je stosować zarówno na styropian jak i wełnę mineralną. Mają zasadowy odczyn, dzięki czemu są odporne na glony i grzyby. Nie mają też właściwości elektrostatycznych, przez co wykazują dobrą odporność na zabrudzenia i kurz. Jednak najczęściej tynk mineralny jest malowany. O odporności na brud i zagrożenia biologiczne decyduje więc ostatecznie rodzaj farby. Tynk mineralny występuje bowiem w wersji szarej (do malowania), białej (może być niemalowany), ewentualnie jest barwiony w masie, ale tylko w ograniczonej palecie jasnych, pastelowych kolorów. Trzeba od razu zaznaczyć, że malowanie to nie tylko dodatkowy koszt farby i robocizny. Konieczna jest także przerwa technologiczna na wyschnięcie tynku. Jeżeli przewidujemy farbę akrylową, czyli o niskiej paroprzepuszczalności, trzeba czekać przynajmniej 3 tygodnie, przy paroprzepuszczalnej farbie silikatowej zaś 3–5 dni.
Dla sposobu wykonania ważne jest też to, że tynki mineralne maja postać proszku do wymieszania z wodą. Woda musi być czysta i nie wolno jej dodawać więcej niż przewiduje producent. Nadmiernie rozrzedzony tynk traci na wytrzymałości i przyczepności, a jego struktura staje się bardziej porowata.
Tynki akrylowe jest produktem na bazie żywic syntetycznych (akrylowych) z rozmaitymi dodatkami. Podstawowym ograniczeniem w jego stosowaniu jest niska paroprzepuszczalność, przez co nie nadaje się na ocieplenia z wełny mineralnej. Charakteryzuje je bardzo dobra elastyczność i odporność na uszkodzenia mechaniczne. Z racji właściwości elektrostatycznych i odczynu pH bliskiego obojętnemu są mniej odporne na zabrudzenia i bardziej narażone na atak ze strony glonów i grzybów. Tynki akrylowe maja przy tym bardzo niską nasiąkliwość i można je czyścić myjką ciśnieniową.
Z punktu widzenia inwestora i wykonawcy ważne jest, że tynki akrylowe są barwione w masie, a paleta kolorów jest ogromna. W systemie FoveoTech jest ich aż 240.
Sprzedawane są w wiaderkach, w postaci masy o konsystencji pasty. Przed użyciem wystarczy je dokładnie wymieszać.
Tynki silikatowe czyli krzemianowe powstają na bazie potasowego szkła wodnego z dodatkiem żywic syntetycznych. Cechuje je bardzo wysoka paroprzepuszczalność, są wiec odpowiednie nie tylko na styropian, ale również na wełnę mineralną. Bardzo mocno wiążą się z podłożem takim jak warstwa zaprawy klejowej, bo reagują z nim chemicznie. Są dość odporne na zabrudzenia i bardzo odporne na korozję biologiczną, czyli glony i grzyby. Wynika to z ich silnie zasadowego odczynu. Dlatego są polecane na działki zalesione i położone w sąsiedztwie zbiorników wodnych. Są barwione w masie, ale paleta kolorów jest nieco mniejsza niż w przypadku wyrobów akrylowych. Przy nakładaniu wymagają dość wysokiej temperatury – przynajmniej 10°C, ale nie więcej niż 25°C, oraz wilgotności powietrza do 80%. Niska temperatura wydłuża czas schnięcia i uniemożliwia prawidłowe związanie tynku z podłożem.
Sprzedawane są w postaci gotowej masy, którą wystarczy wymieszać przed użyciem.
Tynki silikonowe są wyrobami polimerowymi (na bazie żywic syntetycznych), podobnie jak akrylowe, jednak istotnie się od nich różnią. Przede wszystkim są paroprzepuszczalne, czyli można je stosować również na wełnie mineralnej. Cechuje je przy tym niska nasiąkliwość połączona z odpornością na osiadanie zanieczyszczeń. W konsekwencji maja zdolność do tzw. samooczyszczenia – w miejscach wystawionych na deszcz woda zmywa z nich brud. Oczywiście, na taki efekt nie ma co liczyć w miejscach, gdzie deszcz nie dociera, np. pod szerokimi okapami dachu. Jednak nawet tam umycie elewacji nie będzie trudnym zadaniem. W fazie produkcji dodaje się do nich środki grzybobójcze, co zapewnia dużą odporność na korozję biologiczną. Dostępne są w bardzo wielu kolorach, tak jak i akrylowe. Kupuje się je jako gotowa masę tynkarską w wiaderkach.
Są to więc wyroby uniwersalne i o bardzo dobrych parametrach. Jednak sa najdroższe ze wszystkich tynków cienkowarstwowych.
Tynki silikatowo–silikonowe łączą w sobie cechy obu tych rodzajów wyrobów, są przy tym tańsze od silikonowych.
Tynki mozaikowe mają jako spoiwo żywice akrylowe, ale zawierają barwne, gruboziarniste kruszywo. Widoczne kolorowe ziarna zapewniają efekt dekoracyjny, dają duża odporność na uszkodzenia mechaniczne i pozwalają zmywać i szorować tynk bez obawy o uszkodzenie. Zawierają też dodatki uniemożliwiające rozwój grzybów. Dzięki tym cechom są bardzo chętnie stosowane do wykańczania cokołów fundamentowych, ale również na ozdobne obramowania okien, bonia i gzymsy. Bywają też stosowane we wnętrzach, w miejscach narażonych na uszkodzenia i zabrudzenia, np. na klatkach schodowych. Występują w kilkudziesięciu kolorach.